2024 March 28 - پنج شنبه 09 فروردين 1403
همايش ختم صحيح بخاري در زاهدان 2
کد مطلب: ٥٥٤٥ تاریخ انتشار: ٢١ آبان ١٣٨٨ تعداد بازدید: 4879
سخنراني ها » عمومي
همايش ختم صحيح بخاري در زاهدان 2

پاسخ به شبهات 88/08/21

بسم الله الرحمن الرحيم

تاریخ : 88/08/21

استاد حسيني قزويني

بحث ما در رابطه با نقد بعضي مطالبي بود كه در همايش ختم صحيح بخاري در زاهدان در اول مرداد امسال صورت گرفت. در دو جلسه گذشته، نسبت به برخي از شبهات و سخناني كه جناب مولوي گرگيچ ـ امام جمعه آزاد شهر ـ مطرح كرده بود، پاسخ داديم و يكي از شبهات ايشان در بخش اول، ناتمام ماند. ايشان گفته بود:

آنچه كه ما را از هم جدا مي كند و مايه اختلاف شيعه و سني است، 5 مورد است و اگر شيعيان عقيده به وحدت دارند، بايد اين 5 مسئله را رعايت كنند.

ما إن شاء الله اين 5 مورد را جواب مي دهيم. آقاي مولوي گرگيچ از شيعه خواسته است از معتقدات مسلّم خود دست بردارد تا وحدت ميان شيعه و سني برقرار شود. مرحوم شهيد مطهري (ره) در كتاب امامت و رهبري مي فرمايد:

مراد از وحدت، اين نيست كه ما از شيعه يا سني بخواهيم از معتقدات و مسلّمات عقيده خودشان دست بردارد. اگر بگوييم شيعه بايد از معتقدات خودش دست بردارد، يعني از شيعه بودن دست بردارد و اگر بگوييم سني هم براي وحدت، بايد از معتقداتش دست بردارد، يعني از سني بودن دست بردارد. اين، وحدت ميان شيعه و سني نيست؛ بلكه تبديل كردن شيعه به سني و سني به شيعه است. مراد از وحدت اين است كه مطالبي را كه عواطف و احساسات يكديگر را جريحه دار مي كند، نبايد بگوييم؛ مانند اهانت و فحاشي به همديگر و مقدسات همديگر. بحث هاي علمي، زمينه ساز وحدت است و بايد باشد. يكي از علل جدايي شيعه و سني، اين است كه اين دو، به عقائد و مباني فكري همديگر آگاهي ندارند و اگر آگاه باشند، بستر وحدت را فراهم مي كند.

به حول و قوه الهي اين 5 مورد را پاسخ مي دهيم و مطالبات خود را هم از اهل سنت بيان مي كنيم. همان طور كه حضرت آيت الله العظمي مكارم شيرازي در ديدار مولوي عبد الحميد، صراحتا نكات ظريفي را فرمودند و ما در خواب هم نمي ديديم كه اين چنين با صراحت و قدرت، اين مطالب را مطرح كنند. احساس مي كنيم كه الان، جوّ آماده است و بزرگان ما، شجاعانه و بدون رعايت ملاحظات، مطالب را مطرح مي كنند. ايشان يكي از بهترين و ظريف ترين و زيباترين و محكم ترين جمله را بيان فرمودند كه قطعا مرضي خداوند و امام زمان (عليه السلام) و فرمودند:

تمام اين نا امني ها و كشتارهاي داخل كشور، به ويژه در سيستان و بلوچستان، ريشه در متون درسي اهل سنت دارد.

وقتي يك طلبه در كتاب هاي درسي مي خواند كه توسل شرك است و شيعه، متوسل مي شود، پس شيعه مشرك است و قتلش واجب است، در حقيقت تمام زمينه هاي ترور و كشتار را فراهم مي كند. ما از اينها مي خواهيم نسبت به متون درسي شان تجديد نظر كنند و مطالبي كه خون شيعه را مباح مي كند، از متون درسي شان بردارند.

آمارها مي گويد در اين 15 سال اخير، ترورهايي كه در زاهدان و زابل و ايرانشهر و بم و كرمان انجام گرفته، 80٪ عاملين آنها، روحانيون و طلبه هاي اهل سنت بوده است. يعني از هر 10 مورد، 8 موردش توسط روحانيت ـ سطح پايين، مانند عبد المالك ريگي يا سطح بالا، مانند مولوي عبد القدوس كه رئيس حوزه علميه شاه جمال ايرانشهر بود و مولوي سليمي از اساتيد برجسته اهل سنت ـ بود. ما به اين آقايان نمي گوييم دست از عقائد خود بردارند. بلكه عقائد فاسد وهابيت و ترور و كشتاري كه در متون درسي شما نفوذ كرده و ردّ پايش در متون درسي شما ديده مي شود و در ماهواره هاي شما تبليغ مي شود، اينها را برداريد.

اين 5 موردي كه مولوي گرگيچ گفته بود، اين است:

1. غاصب و كافر و ظالم دانستن خلفاء ثلاثه.

جواب داديم كه شيعه، خلفاء ثلاثه را غاصب نمي داند، بلكه اين امير المومنين (عليه السلام) است كه خلفاء را غاصب مي داند و در متون معتبر روائي و تاريخي شما آمده است.

2. مسئله غصب فدك از فاطمه زهراء (سلام الله عليها)

اين را هم بحث خواهيم كرد كه قبل از اين كه مسئله فدك را علماء شيعه بنويسند، علماء اهل سنت در صحيح ترين كتاب هاي شان مانند صحيح بخاري و صحيح مسلم آورده اند.

3. مسلمانان اهل سنت را به عنوان دشمنان اهل بيت معرفي كردن

ما نمي گوييم شما اهل سنت، دشمنان اهل بيت (عليهم السلام) هستيد. ولي چند سوال كوچك داريم كه مطرح خواهيم كرد.

سوال اول:

شما در صحيح بخاري و صحيح مسلم، بيش از 10 روايت آورده ايد كه از پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) سوال كردند:

كيف الصلاة عليكم؟

چگونه بر شما صلوات بفرستيم؟

أللهم صلي علي محمد و علي آل محمد كما صليت علي إبراهيم و علي آل إبراهيم

صحيح بخاري، ج4، ص118 ـ صحيح مسلم، ج2، ص16

اين دستور پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) است. چرا شما در صحبت ها و خطبه ها و سخنراني ها و كتاب هاي تان نام پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) را اين گونه مي نويسيد: صلي الله عليه و سلم؟ چرا و آله را حذف مي كنيد؟! اين چه رمزي است؟ بخاري اين را در صحيح خود آورده و در همان روايت، نام پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) را آورده است، ولي نوشته است: صلي الله عليه و سلم.

صحيح بخاري، ج4، ص118 ـ صحيح مسلم، ج2، ص16

چرا؟ روايات ديگري را خودتان نقل كرده ايد:

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) نهي كرده از صلوات ناقص و دم بريده. سوال كردند يعني چه؟ فرمود: يعني بر من صلوات بفرستيد و آل مرا فراموش كنيد.

سوال دوم:

شما بيش از 200 روايت با صحيح ترين سند، حتي در صحيح مسلم آورده ايد كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) فرمود:

إني تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتي.

در بعضي از روايات با سند ضعيف نقل كرده ايد كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) فرمود:

إني تارك فيكم الثقلين كتاب الله و سنتي.

بر فرض كه اين روايات هم 20 سند صحيح دارد، تازه هم سطح روايت كتاب الله و عترتي مي شود. چرا شما در تمام سخنراني هاي تان كه بحث ثقلين را مطرح مي كنيد، اسمي از كتاب الله و عترتي نمي آوريد؟ چرا در ماهواره هاي تان اثري از كتاب الله و عترتي نيست؟ چرا در خطبه هاي نماز جمعه تان خبري از كتاب الله و عترتي نيست و فقط كتاب الله و سنتي است؟ چرا اين حديث صحيح و مسلّم و متواتر را در خطبه ها و كتاب ها و سخنراني ها و صحبت هاي تان حذف مي كنيد؟ آيا شما اين را عشق به اهل بيت (عليهم السلام) نامگذاري مي كنيد؟

سوال سوم:

شما بيش از 40 روايت آورده ايد در رابطه با عزاداري امام حسين (عليه السلام) كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) قبل از خلقت امام حسين (عليه السلام) و در دوران نوزادي و كودكي براي ايشان گريه كرد و در بالاي منبر روضه خواند و صداي شيون مردم را هم نقل مي كنيد. چرا در ايام عزاداري و شهادت امام حسين (عليه السلام) و عاشوراء، اسمي از عزاداري به ميان نمي آوريد؟ خود مولوي عبد الحميد در عاشوراي سال گذشته گفت:

اگر ما براي امام حسين عزاداري نمي كنيم، براي اين است كه عزاداري را بدعت مي دانيم. چون خلفاء براي امام حسين عزاداري نكردند.

البته ما هم مي گوييم آيا خلفاء، ختم صحيح بخاري داشتند كه شما هر سال، ميليون ها تومان براي اين مراسم هزينه مي كنيد و حدود 200 هزار نفر را جمع مي كنيد و سخنران از عربستان سعودي مي آوريد؟ آيا همين ختم صحيح بخاري بدعت است يا نيست؟ آيا ابوبكر ختم صحيح بخاري داشت؟ يا عمر و عثمان و خلفاء بني أميه و بني عباس؟ اگر بنا است چيز جديدي وارد عقيده اسلامي بشود و ريشه در صدر اسلام داشته باشد، بايد در مورد ختم صحيح بخاري هم ملاحظه شود. شما در تمام ماه رمضان، نماز تراويح مي خوانيد. آيا پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) نماز تراويح مي خواند. آيا ابوبكر و عمر نماز تراويح مي خواندند؟ جز اين كه در صحيح بخاري آمده كه وقتي عمر دستور به نماز تراويح داد، گفت:

نعم البدعة هذه.

چه بدعتي خوبي است.

صحيح بخاري، ج2، ص252

همين صحيح مسلم هم مي گويد كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) فرمود:

كل بدعة ضلالة.

صحيح مسلم، ج3، ص11

در منابع معتبر اهل سنت هم آمده است:

كل ضلالة في النار.

سنن النسائي، ج3، ص189 ـ المعجم الكبير للطبراني، ج9، ص97

سوال چهارم:

چرا شما در هيچ يك از نمازجمعه هاي اهل سنت در ايران، يك دفعه هم نگفته ايد يزيد، قاتل امام حسين (عليه السلام) است؟ اگر گفته ايد، براي ما نمونه اي را بياوريد؟ ولي ما دليل داريم كه شما در سخنراني ها و اطلاعيه هاي تان اعلام كرده ايد كه يزيد، نقشي در شهادت امام حسين (عليه السلام) نداشته و بي گناه است؟ شما امروز فرهنگ إبن تيميه را منتشر مي كنيد و إبن تيميه مي گويد:

اولا: يزيد، دستور قتل امام حسين (عليه السلام) را نداده و پشيمان بوده است از كاري كه عمر بن سعد كرده است. ثانيا: يزيد، مجتهد بوده است و اگر خطا كرده، يك ثواب دارد.

يعني شركت يزيد در قتل امام حسين (عليه السلام)، ثواب هم دارد. اين را به ما جواب بدهيد؟

چند روز پيش، در شبكه ماهواره اي نور ـ متعلق به اهل سنت شرق كشور ـ مولوي شه بخش اعلام كرد:

بنيان گذار عزاداري براي امام حسين، خود يزيد بن معاويه بوده است. كساني كه براي امام حسين عزاداري مي كنند، سنت يزيدي را إحياء مي كنند.

شما اين را چه نام مي گذاريد؟ ما نمي گوييم عداوت و دشمني با اهل بيت (عليهم السلام). شما چه اسمي روي اين كار مي گذاريد؟ من حدود 200 مورد از اين مطالب دارم كه بخش محترمانه اش را براي شما عرض كردم. إن شاء ا... اگر صلاح باشد، روي بعضي از خط قرمزها خواهيم رفت كه اينها در اين 1400 چه كردند و ادامه هم مي دهند. فعلا مصلحت نيست كه از پرده برون افتد راز.

4. قاتل دانستن حضرت عمر به عنوان قاتل حضرت زهراء (سلام الله عليها) و به او شهيده گفتن

چشم! اگر شما از اين عقيده تان كه عثمان، مظلومانه شهيد شده، دست برداشتيد، ما هم دست برمي داريم. آيا شما حاضريد؟! يا قضيه قتل عثمان را به عنوان حربه عليه شيعه استفاده مي كنيد؟ با اين كه در قتل عثمان، إجماع جميع صحابه بود. طبق تاريخ طبري و إبن كثير دمشقي و إبن أثير، از مجموع صحابه اي كه در مدينه بودند، 2 يا 3 نفر از عثمان دفاع كردند و ما بقي، إجماع كردند در قتل عثمان و نگذاشتند جنازه عثمان در قبرستان بقيع كه براي اموات مسلمانان بود، دفن شود و بعد از 3 شبانه روز، در قبرستان يهودي ها دفن كردند. وقتي معاويه روي كار آمد، فاصله ميان قبرستان بقيع و يهودي ها را خريد و به هم متصل كرد. شما در سخنراني ها و نمازجمعه هاي تان حاضر نيستيد براي امام حسين (عليه السلام) گريه كنيد، ولي براي عثمان، مصيبت مي خوانيد و ناله مي زنيد. آيا حاضريد دست برداريد؟

مضافا كه ما سندهاي محكم و قوي و غير قابل انكار، مبني بر شهادت حضرت صديقه طاهره (سلام الله عليها) در منابع شما داريم. امام جويني ـ استاد ذهبي كه از او تعبير به امام الأوحد : پيشواي يگانه عصر مي كند ـ در كتاب فرائد السمطين، جلد 2، صفحه 36، صراحتا شهادت حضرت فاطمه زهراء (سلام الله عليها) را مطرح مي كند. هم چنين طبري و إبن أثير و ذهبي و إبن أبي شيبه و ديگران هم آورده اند.

يكي از توفيقاتي كه خداوند به ما داد، اين بود كه در سال گذشته به دستور يكي از مراجع عظام تقليد به مدت 3 روز در شبكه ماهواره اي المستقله در رابطه با شهادت حضرت فاطمه زهراء (سلام الله عليها) مناظره كرديم و ده ها روايت صحيح از منابع معتبر اهل سنت را با بررسي سندي، در رابطه با شهادت حضرت فاطمه زهراء (سلام الله عليها) ارائه داديم و در شب آخر، دكتر ابو شوارب ـ را كه از دانشگاه اسكندريه مصر آورده بودند ـ اعلام كرد كه فلاني ثابت كرد عالمي متخصص در رجال و تاريخ و ... است. يعني رسما شكست خود را اعلام كردند. در مناظره اي كه با مولوي عبد المجيد ـ كه نماينده رسمي عبد الحميد بود ـ در شبكه سلام داشتيم، 5/1 ساعت در رابطه با شهادت حضرت فاطمه زهراء (سلام الله عليها)، مناظره كرديم و أدله محكم آورديم و هيچ جوابي نداشت. شايد بنده در عمرم، با بيش از 300 مناظره اي كه داشتم، به اندازه اي كه دلم براي ايشان سوخت، در هيچ يك از مناظره هايم دلم براي طرف مقابلم نسوخت. روايات و آيات را از كتاب هاي خودشان آورديم و ايشان هم شعر سعدي و حافظ براي ما مي خواند.

ما حرف مان مشخص است و مخفي نيست كه بخواهيم در گوشه مدرسه فيضيه اين حرف ها را بزنيم. در ماهواره هاي شيعه و وهابيت هم اين حرف ها را گفته ايم. به شما قول مي دهيم در رسانه هاي داخلي، قبل از شهادت حضرت فاطمه زهراء (سلام الله عليها)، تمام اين مسائل را مطرح كنيم. آنها هم بيايند جواب بدهند.

5. قائل بودن به ارتداد صحابه

شبهه

نكته اي كه در جلسه گذشته ماند و حساس هم بود، اين بود كه ايشان گفت:

شيعيان معتقدند كه خلفاء ثلاثه، غاصب حق حضرت علي (عليه السلام) و طاغوت بودند. اگر آنها طاغوت بودند، چرا حضرت علي (عليه السلام) با آنها همكاري كرد؟

در طول اين 50 سال اخير، اگر كتاب هاي اهل سنت را ببينيد، خصوصا كتاب هايي كه بعد از انقلاب اسلامي چاپ شده است، مانند كتاب خلافت و انتخاب آقاي عبد الرحمن سليمي و امير مومنان از ديدگاه خلفاء ملا محمد عمر سربازي يا اگر سايت هاي اهل سنت را ببينيد ، اين بحث را خيلي مفصل مطرح كرده اند. اگر شما با يك عالم سني يا وهابي بحث كنيد، يكي از حربه هاي آنها همين قضيه است و مي گويند:

شما معتقديد كه بين امير المومنين (عليه السلام) و خلفاء، عداوت بوده و اينها غاصب حق امير المومنين (عليه السلام) و ظالم و طاغوت بودند. اگر اينها طاغوت بودند، چرا حضرت علي (عليه السلام) با آنها همكاري كرد؟ آيا اين مخالف فرمان خداوند نيست كه مي فرمايد:

وَ لَا تَعَاوَنُوا عَلَي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ

سوره مائده/آيه2

اين سخن آقاي مولوي گرگيچ است.

جواب

اينها شايعه كرده اند امير المومنين (عليه السلام) با خلفاء همكاري كرده است.

اولا:

شهيد مطهري (ره) كه امروز، سخنان او براي ما حجت است، وقتي به اينجا مي رسد، منكر تمام همكاري امير المومنين (عليه السلام) با خلفاء است و اين تعبير را دارد:

علي (عليه السلام) شخصا هيچ پستي را از هيچ يك از خلفاء نمي پذيرد؛ نه فرماندهي جنگ، نه حكومت يك استان، نه إمارت الحاج و نه چيز ديگر از اين قبيل را. زيرا قبول يكي از اين پست ها، به معناي صرف نظر كردن از حق مسلّم خويش است.

كتاب امامت و رهبري، ص19 و 20

اين، سخن علامه شهيد مطهري (ره) و يك روحاني فرهيخته شيعه و شيعه شناس معاصر است، نه سخن يك منبري و طلبه و جوان تند. الان سخنان شهيد مطهري (ره) براي ما الگو است.

ثانيا:

إبن أبي الحديد معتزلي نقل مي كند:

ابن عباس مي گويد: با خليفه دوم راه مي رفتيم كه به من گفت:

يا بن عباس! أشكو إليك ابن عمك، سألته أن يخرج معي فلم يفعل و لم أزل أراه واجدا، فيم تظن موجدته؟ قلت: يا أمير المؤمنين! إنك لتعلم، قال: أظنه لا يزال كئيبا لفوت الخلافة، قلت: هو ذاك.

ابن عباس! از دست پسرعمويت علي به تو شكايت مي كنم، با ما همكاري نمي كند و حتي گفتم در اين سفر، همراه ما باش، ولي قبول نكرد. او را خيلي ناراحت و غمگين مي بينم. چرا اين همه ناراحت و غمگين است؟ گفتم: اي امير المومنين! خودت بهتر مي داني. عمر گفت: علي همواره غمگين است براي اين كه ما خلافت را از دست او گرفتيم. گفتم: حقيقت همين است.

شرح نهج البلاغه لإبن أبي الحديد، ج12، ص78

ثالثا:

شما همكاري امير المومنين (عليه السلام) با خلفاء را دليل بر مشروعيت عملكرد خلفاء مي دانيد، حال آنكه آقاي احمد بن حنبل در كتاب مسند مي گويد:

عن عاصم عن أبي وائل قال قلت لعبد الرحمن بن عوف كيف بايعتم عثمان و تركتم عليا رضي الله عنه؟ قال: ما ذنبي؟ قد بدأت بعلي فقلت: أبايعك علي كتاب الله و سنة رسوله و سيرة أبي بكر و عمر رضي الله عنهما، قال: فقال: فيما استطعت، قال: ثم عرضتها علي عثمان رضي الله عنه فقبلها.

عاصم از ابي وائل نقل مي كند: به عبد الرحمن بن عوف گفتم: چرا با عثمان بيعت كرديد و علي را رها كرديد؟ گفت: گناه من چيست؟ اول به سراغ علي رفتيم و گفتيم با سه شرط با تو بيعت مي كنيم: عمل كني به كتاب خدا و سنت رسولش و سيره ابوبكر و عمر. علي گفت: تا جايي كه در توان داشته باشم ـ يعني عمل به كتاب خدا و سنت رسولش، نه سيره ابوبكر و عمر ـ .

مسند احمد بن حنبل، ج1، ص75 ـ فتح الباري لإبن حجر العسقلاني، ج13، ص170

اگر سيره شيخين مورد تائيد حضرت علي (عليه السلام) بود، چرا حاضر مي شود خلافت را رها كند و به دست عثمان بسپارد و جامعه اسلامي را دچار تشتت و تفرقه و بيچارگي كند؟ تخم غالب اختلافات جهان اسلام در دوران عثمان كاشته شد. در دوران عثمان بود كه دودمان بني أميه بر حكومت اسلامي مسلط شدند و سرنوشت أمت اسلامي به دست بني أميه افتاد. حضرت علي (عليه السلام) حاضر مي شود خلافت را از دست بدهد، ولي كار خلاف انجام ندهد. از ديدگاه حضرت علي (عليه السلام)، هدف، وسيله را توجيه نمي كند. اگر امير المومنين (عليه السلام) اين كار را قبول مي كرد، يعني صحّه گذاشته است بر تمام كارهايي نادرستي كه در دوران آقاي ابوبكر و عمر گذشته است و آيندگان نمي توانستند حق را از باطل تشخيص بدهند. لذا حضرت علي (عليه السلام) حاضر نمي شود خلافت را به شرط عمل به سيره شيخين به دست بگيرد.

آقاي طبري، قضيه اي را نقل مي كند كه بخشي از خوارج، بعد از قضيه حكميت، آمدند با حضرت علي (عليه السلام) بيعت كنند و گفتند:

با تو بيعت مي كنيم به شرط آن كه به كتاب خدا و سنت پيامبر صلي الله عليه و سلم و روش شيخين عمل كني.

قضيه خوارج نهروان، كار كوچكي نبود. حضرت علي (عليه السلام) مي توانست با يك بله گفتن، جلوي كشتارها را بگيرد. حتي سرچشمه شهادت امير المومنين (عليه السلام) هم قضيه خوارج بود. حضرت علي (عليه السلام) مي توانست قبول بكند. ولي گفت:

من به كتاب خدا و سنت رسولش عمل مي كنم، ولي به سيره شيخين عمل نمي كنم و گفت:

ويلك! لو أن أبا بكر و عمر عملا بغير كتاب الله و سنة رسول الله صلي الله عليه و سلم، لم يكونا علي شئ من الحق.

واي بر تو! اگر اينها به غير كتاب خدا و سنت رسولش عمل كرده بودند، به حق نبودند.

تاريخ الطبري، ج4، ص56

يعني اگر من سيره شيخين را قبول كردم، عمل ناحق را پذيرفته ام. پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) فرمود:

علي مع الحق و الحق مع علي يدور معه حيث دار

البته ما بارها گفته ايم آدرس هايي كه مي دهيم، از نرم افزار مكتبه اهل بيت (عليهم السلام) است كه به حق، خدمت شاياني به جهان تشيع كردند. خداوند حضرت آيت الله العظمي گلپايگاني (ره) را رحمت كند و روحش را شاد و شادتر كند. هم چنين حضرت آيت الله العظمي سيستاني را كه اين نرم افزار را تكميل كردند، بر عمر با عزت و عافيت ايشان بيافزايد.

شبهه

شبهه ديگري كه اينها عليه ما مطرح مي كنند، اين است:

امير المومنين (عليه السلام) در موارد متعددي به خلفاء، مشورت داده است. آيا مشورت دادن، با اين حرف هايي كه شما گفته ايد، منافات ندارد؟ آيا مشورت دادن، نوعي همكاري نيست؟

جواب

مشورت دادن، تكليف هر مسلماني است؛ گرچه مشورت گيرنده، مسلمان هم نباشد. در روايات هم داريم كه حتي اگر يك يهودي هم از شما مشورت مي گيرد، نبايد در مشورت دادن، خيانت كنيد. اين شبهات در قرن 3 و 4 هم مطرح بوده است. مرحوم سيد مرتضي علم الهدي (ره) در كتاب الشافي في الإمامة جواب داده است و مي فرمايد:

فإن أشار بذلك إلي ما كان يمدهم به من الفتيا في الأحكام، فذلك واجب عليه في كل حال.

اين كه مي گويند امير المومنين (عليه السلام) به سوالات شرعي جواب مي داده، اين كار بر هر مسلماني واجب است.

الشافي في الامامة للشريف المرتضي، ج3، ص251

يعني امير المومنين (عليه السلام) اين كار را به عنوان يك تكليف شرعي و أمري واجب انجام مي داد.

در مورد مشورت دادن هاي امير المومنين (عليه السلام)، تحليلي وجود دارد كه خيلي شيرين است. امير المومنين (عليه السلام) مي بيند كه مثلا در رابطه با ارث پدر و مادر، مشكلي پيش آمده است. از خليفه دوم سوال مي كنند، جواب بيراهه مي دهد و مي خواهد به آن عمل كند. امير المومنين (عليه السلام) حكم شرعي را كه خلاف نظر ديگر صحابه است، بيان مي كند. در حقيقت، اين وظيفه حضرت، صيانت از شريعت است.

امير المومنين (عليه السلام) مي بيند كه يك زن ديوانه اي را سنگسار مي كنند. مي گويد:

چه شده است؟ مي گويند: زنا كرده است. امير المومنين (عليه السلام) مي فرمايد: مگر پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) نفرموده است كه مجنون، حكم ندارد و رُفِعَ القلم است؟ بلافاصله اين مجنون را كه براي سنگسار برده بودند، آزاد مي كنند.

در حقيقت، حضرت علي (عليه السلام) براي نجات جان آن مظلوم كار كرده است، نه همكاري با خيلفه.

در زمان عثمان، زني را سنگسار مي كنند. امير المومنين (عليه السلام) مي گويد:

چه شده است؟ مي گويند: اين زن، هنوز 7 ماه از ازدواجش نگذشته است كه بچه به دنيا آورده است و بايد 9 ماه طول بكشد. امير المومنين (عليه السلام) به عثمان مي گويد: مگر قرآن را نخوانده اي كه مي فرمايد:

وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَ وَضَعَتْهُ كُرْهًا وَ حَمْلُهُ وَ فِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا

سوره أحقاف/آيه15

از طرفي هم مي فرمايد:

وَ الْوَالِدَاتُ يُرْضِعْنَ أَوْلَادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ

سوره بقره/آيه233

يعني اگر 2 سال شيرخوارگي را از 30 ماه كم كنيم، حداقل مدت حمل، 6 ماه مي شود. همه حاضرين مبهوت مي مانند.

امير المومنين (عليه السلام) در حقيقت، انسان مظلومي را از سنگسار شدن نجات مي دهد و حكم شرعي را براي آيندگان تبيين مي كند.

در بعضي از جنگ ها، امير المومنين (عليه السلام) همكاري كرده است. به عنوان نمونه، در جنگ نهاوند، خليفه دوم عشق به كشورگشائي داشت. كشورگشائي كه در هيچ يك از دستورات پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) نيامده است و به آن هم وصيت نكرده است و خلاف سيره و سنت پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) است. در اين جنگ، عمار ياسر به خليفه دوم نامه مي نويسد:

جناب عمر! اينها از تمام شهرهاي ايران ـ اهل ري، سمنان، ساوه، همدان، نهاوند، اصفهان، قم، كاشان، راوند، فارس، كرمان و آذربايجان ـ بسيج شده اند و 150 هزار نيروي رزمنده آماده كرده اند براي حمله به كشور اسلامي تا مسلمانان را قلع و قمع كنند و شهرهاي اسلامي را از بين ببرند.

فلما ورد الكتاب علي عمر بن الخطاب رضي الله عنه و قرأه و فهم ما فيه، وقعت عليه الرعدة و النفضة حتي سمع المسلمون أطيط أضراسه، ثم قام عن موضعه حتي دخل المسجد و جعل ينادي: أين المهاجرون و الأنصار؟ ألا! فاجتمعوا رحمكم الله و أعينوني أعانكم الله. قال: فأقبل إليه الناس من كل جانب، حتي إذا علم أن الناس قد اجتمعوا و تكاملوا في المسجد وثب إلي منبر رسول الله (صلي الله عليه و سلم و آله) فاستوي عليه قائما و إنه ليرعد من شدة غضبه علي الفرس، فحمد الله عز وجل و أثني عليه و صلي علي نبيه محمد صلي الله عليه و سلم ثم قال: أيها الناس! هذا يوم غم و حزن فاستمعوا ما ورد علي من العراق، فقالوا: و ما ذاك يا أمير المؤمنين؟ فقال: إن الفرس أمم مختلفة أسماؤها و ملوكها و أهواؤها و قد نفخهم الشيطان نفخة فتحزبوا علينا و قتلوا من في أرضهم من رجالنا و هذا كتاب عمار بن ياسر من الكوفة يخبرني بأنهم قد اجتمعوا بأرض نهاوند في خمسين و مائة ألف و قد سربوا عسكرهم إلي حلوان و خانقين و جلولاء و ليست لهم همة إلا المدائن و الكوفة و لئن وصلوا إلي ذلك فإنها بلية علي الإسلام و ثلمة لا تسد أبدا و هذا يوم له ما بعده من الأيام، فالله الله يا معشر المسلمين! أشيروا علي رحمكم الله، فإني قد رأيت رأيا غير أني أحب أن لا أقدم عليه إلا بمشورة منكم لأنكم شركائي في المحبوب و المكروه ... .

وقتي اين نامه به عمر رسيد و نامه را خواند و فهميد كه 150 هزار رزمنده، عليه كشور اسلامي بسيج شدند، بدن عمر لرزيد. حتي مسلمانان هم صداي به هم خوردن دندان هاي عمر را شنيدند. سپس بلند شد و به مسجد رفت و فرياد زد: كجايند مهاجرين و انصار! جمع شويد، مرا كمك كنيد! خداوند، شما را كمك كند ... ، امروز روز غم و حزن است و جامعه اسلامي در آستانه نابودي است و ... . صحابه هم او را دلداري دادند كه آرام باشد، ... .

عثمان گفت:

بهترين راه اين است كه شما تمام مهاجرين و انصار را جمع كني و خودت هم پيشاپيش و به تمام مردم شام و يمن و مكه و مدينه نامه بنويسي كه به جبهه بيايند تا لشكر بزرگي تشكيل شود و به جنگ با دشمن برود.

حضرت علي (عليه السلام) هم در گوشه اي نشسته بود و عمر به او گفت:

تو چرا ساكت هستي؟ چرا چيزي نمي گويي؟

چون مي دانست تنها كسي كه مي تواند رأي درستي داشته باشد، حضرت علي (عليه السلام) بود. اين همه صحابه نشسته بودند يا دلداري مي دادند و بزرگ ترين آنها عثمان بود كه اين چنين نظريه داد. امير المومنين (عليه السلام) بلند شد و فرمود:

آنچه كه عثمان گفت، اشتباه است و به ضرر جامعه اسلامي است. اگر همه مردم شام از خانه بيرون بيايند، حكومت روم منتظر است و بلا فاصله دستور مي دهد تا تمام شام را با خاك يكسان كنند و تمام زنان و كودكان را به اسيري بگيرند. اگر مردم يمن هم از خانه بيرون بيايند، افرادي هستند مانند پادشاه حبشه كه حمله مي كنند و يمن را با خاك يكسان مي كنند. اگر خودت به جبهه بروي، مي گويند: اين حاكم و خليفه مسلمين است و عرصه به قدري بر مسلمانان تنگ شده است كه حتي خود خليفه مسلمانان آمده است. آن وقت دستور حمله شديدتري مي دهند كه اگر خليفه مسلمانان را نابود كنيم، ديگر اسلامي نخواهد بود. حضور تو در جبهه، باعث مي شود رزمندگان ايران، شجاع تر بشوند و محكم تر حمله كنند و فانحه اسلام خوانده شود.

همه از سخنان امير المومنين (عليه السلام) مبهوت ماندند. امير المومنين (عليه السلام) دستور داد:

نصف مردم يمن و شام، در شهر سنگر بگيرند و نصف ديگر خارج شوند و خودت هم در مدينه بمان و فرماندهي كن و حضور خليفه مسلمانان در جنگ، به صلاح نيست.

اين كار را كردند و 150 هزار رزمنده ايراني را شكست دادند.

كتاب الفتوح إبن أعثم الكوفي، ج2، ص295ـ291

حالا ما مي گوييم:

اولا: شما كه مي گوييد امير المومنين (عليه السلام) مشاور عالي خلفاء بود، خليفه دوم همه را جمع كرد، نه فقط امير المومنين (عليه السلام) را. عمر از مردم درخواست كمك كرده است و هر كسي نظر مي دهد و در كنار اينها، عمر، نظر حضرت علي (عليه السلام) را جويا مي شود.

ثانيا: آيا اين كار حضرت علي (عليه السلام)، همكاري با خليفه است يا نجات اسلام و امت اسلامي حساب مي شود؟ شكي نيست كه اگر اين حركت حضرت علي (عليه السلام) نبود، نه اسلامي بود و نه حكومتي. امير المومنين (عليه السلام) به عنوان تكليف شرعي اين كار را انجام داده است. غالب مشورت هاي امير المومنين (عليه السلام) هم به اين شكل بوده است.

امام خميني (ره) در مكاسب محرمه مي فرمايد:

آنچه كه بعضي ها نوشته اند امام حسن (عليه السلام) در بعضي از جنگ هاي زمان عمر شركت كرده، دروغ محض و إفتراء است.

مرحوم مطهري (ره) و دكتر آيتي هم همين را مي گويند.

علامه عسگري (ره) كتابي دارد به نام علي و الخلفاء و از كتاب هايي است كه مطالعه اش براي طلاب واجب است. ايشان تمام همكاري هاي امير المومنين (عليه السلام) را با ابوبكر و عمر و عثمان و معاويه در اين كتاب جمع كرده است. ايشان مي گويد:

ابوبكر ـ در دوران 27 ماه خلافت ـ در 14 مورد به حضرت علي (عليه السلام) مراجعه كرده است كه 9 مورد، پرسش علمي و شرعي و 4 مورد، قضاوت و يك مورد، نظامي ـ مسئله اهل ردّه ـ بوده است.

اگر حضرت علي (عليه السلام)، مشاور عالي ابوبكر بود، اگر ابوبكر در طول اين 27 ماه، هر ماه يك مشورت با حضرت علي (عليه السلام) مي كرد، 27 مورد مي شد.

عمر ـ در دوران 125 ماه خلافت ـ در 85 مورد به حضرت علي (عليه السلام) مراجعه كرده است. در امور قضايي، 59 مورد و پرسش علمي، 21 مورد و امور مالي، 3 مورد، و امور نظامي، 2 مورد بوده است

يعني هر 5/1 ماه، يك مراجعه. آيا مي توانيم با اين مشاوره ها، امير المومنين (عليه السلام) را مشاور عالي عمر بدانيم؟

عثمان ـ در دوران 144 ماه خلافت ـ در 8 مورد به حضرت علي (عليه السلام) مراجعه كرده است. 3 مورد رجوع مستقيم خليفه به حضرت علي (عليه السلام)، 4 مورد هم حضرت علي (عليه السلام) در جامعه بود و عثمان از ديگران سوال كرده و جواب دادند و امير المومنين (عليه السلام) هم در كنار ديگر صحابه جواب داده است و ... .

سالي يك مورد مراجعه هم نمي شود. آيا نام اين را مشاور عالي مي توان گذاشت؟

عثمان به حضرت علي (عليه السلام) مي گويد:

إنك لكثير الخلافة علينا.

تو با ما بسيار مخالفت مي كني.

مسند احمد بن حنبل، ج1، ص100 ـ مسند أبي يعلي، ج1، ص340

در مورد ازدواج أم كلثوم با خليفه دوم، إن شاء الله مفصل جواب خواهيم داد كه بر مبناي تهديد و زور بوده است و امير المومنين (عليه السلام) هم بناي مخالفت و درگيري نداشته است. البته بسياري از بزرگان ما و اهل سنت مانند نووي معتقدند كه اصل اين ازدواج، دروغ است. كسي كه زن عمر بود به نام أم كلثوم، دختر ابوبكر بود كه در خانه حضرت علي (عليه السلام) بزرگ شده است، نه دختر حضرت فاطمه زهراء (سلام الله عليها). چون اسماء بنت عميس، همسر جعفر طيار بود و بعد از شهادت جعفر طيار، همسر ابوبكر شد و بعد از ابوبكر هم همسر حضرت علي (عليه السلام) شد.

ما در بحث پاسخ به شبهات، نمي خواهيم تند وارد شويم و مي خواهيم با زبان نرم و علمي وارد شويم و از كتاب هاي خودشان پاسخ بدهيم. جواب هايي كه مقداري گزندگي داشته باشد، نه تنها دلنشين نيست، بلكه عداوت و كينه را نسبت به پاسخ دهنده بيشتر مي كند. اين توصيه ما به عزيزان و بزرگواران است كه يا در مسند پاسخ گويي به شبهات ننشينند و يا اگر مي خواهند وارد شوند، نه تنها نبايد سخن گزنده و توهين آميز بگويند، بلكه اگر آنها هم توهين كردند:

وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا

(سوره فرقان/آيه63)

اگر طرف مقابل، فحش ناموسي هم داد، به خاطر حضرت علي (عليه السلام) نبايد جواب بدهد. اگر كسي هم چنين روحيه اي دارد، وارد ميدان شود. در غير اين صورت، اگر وارد شود، ضررش بيش از نفع و تخريبش بيش از آبادي است.

نكته اي كه ما از آن غافل مانده ايم، شئون امامت است و در پاسخ دادن ها به آن توجه نداريم:

1. هدايت:

يكي از شئون امامت، هدايت مردم است:

إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ

(سوره رعد/آيه7)

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود:

يا علي! تو هادي امت من هستي.

الدر المنثور للسيوطي، ج4، ص45 ـ تفسير ابن كثير، ج2، ص520 ـ فتح القدير للشوكاني، ج3، ص70 ـ تفسير الآلوسي، ج13، ص108 ـ جامع البيان لإبن جرير الطبري، ج13، ص142 ـ مناقب آل أبي طالب لإبن شهر آشوب، ج2، ص281 ـ مناقب علي بن أبي طالب (ع) لإبن مردويه الأصفهاني، ص266

2. مرجعيت علمي أمت:

إني تارك فيكم الثقلين: كتاب الله و عترتي اهل بيتي.

3. تبيين موارد اختلافي أمت:

يا علي! أنت تبين لأمتي ما اختلفوا فيه بعدي.

المستدرك الصحيحين للحاكم النيشابوري، ج3، ص122 ـ تاريخ مدينة دمشق لإبن عساكر، ج42، ص387 ـ شرح نهج البلاغة لإبن أبي الحديد، ج9، ص169 ـ ينابيع المودة لذوي القربي للقندوزي، ج2، ص488

تمام اينها با مدارك اهل سنت است و صحيح.

4. حفظ شريعت:

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود:

في كل خلوف من أمتي عدول من أهل بيتي ينفون من هذا الدين تحريف الغالين و انتحال المبطلين و تأويل الجاهلين، ألا إن أئمتكم و فدكم إلي الله عز وجل، فانظروا بمن توفدون.

ينابيع المودة لذوي القربي للقندوزي، ج2، ص366

5. بسط عدالت و ايجاد مدينه فاضله:

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود:

إن تولوا عليا، تجدوه هاديا مهديا يسلك بكم الطريق المستقيم.

مسند احمد بن حنبل، ج1، ص109 ـ المستدرك الصحيحين للحاكم النيشابوري، ج3، ص70 ـ شواهد التنزيل للحاكم الحسكاني، ج1، ص83 ـ ينابيع المودة لذوي القربي للقندوزي، ج2، ص251

ما بايد در پاسخ ها، نگاهي هم به وظائف و شئون امامت هم داشته باشيم. همان طور كه سيد مرتضي (ره) هم جواب داد، حضرت علي (عليه السلام) در اين قضايا، به عنوان تكليف واجب و أمر لازم، اين كارها را انجام داده است. حضرت علي (عليه السلام) چه خليفه باشد و چه نباشد، به شئون امامت خود عمل مي كند. بحث تشكيل حكومت زماني بر امام (عليه السلام) واجب است كه زمينه اش فراهم و مقدماتش حاصل شود. در خطبه شقشقيه هم فرمود:

أما والذي فلق الحبة و برأ النسمة! لولا حضور الحاضر و قيام الحجة بوجود الناصر و ما أخذ الله علي العلماء أن لا يقاروا علي كظة ظالم و لا سغب مظلوم، لألقيت حبلها علي غاربها و لسقيت آخرها بكأس أولها و لألفيتم دنياكم هذه أزهد عندي من عفطة عنز.

* * * * * * *

* * * * * * *

* * * * * * *

««« و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته »»»





Share
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
* کد امنیتی:
  

آخرین مطالب
پربحث ترین ها
پربازدیدترین ها